Najczęstsze przyczyny, objawy i powikłania groźnej choroby wrzodowej żołądka
W poniższym artykule przedstawię charakterystykę jednej z najczęstszych chorób cywilizacyjnych - choroby wrzodowej żołądka. To schorzenie dotyczy 5-10% całej dorosłej populacji (częściej u mężczyzn), dlatego ważne jest aby chociaż poznać jej najważniejsze przyczyny i objawy. Dzięki temu będziemy skuteczniej zapobiegać jego powikłaniom, które mogą być bardzo groźne dla naszego zdrowia.
Czym jest choroba wrzodowa żołądka?
Wrzód zołądka w obrazie gastroskopowym. Fot. "Creative Commons, by Samir"
Choroba wrzodowa to cykliczne, okresowe pojawianie się wrzodów trawiennych w błonie śluzowej żołądka lub dwunastnicy w wyniku nadtrawiania przez sok żołądkowy, wytwarzany fizjologicznie przez gruczoły trawienne. Dzieje się tak, ponieważ dochodzi zaburzenia równowagi pomiędzy czynnikami drażniącymi (sok żołądkowy) a czynnikami obronnymi. Wrzody trawienne najczęściej lokalizują się na krzywiźnie mniejszej żołądka i w opuszce dwunastnicy.
Jakie są przyczyny choroby wrzodowej?
Helicobacter pylori, główny sprawca choroby wrzodowej żołądka. Fot. "Flickr, Creative Commons, by AJC1"
Do najczęstszych przyczyn, wywołujących chorobę należą:
- •H.pylori ( bakteria odpowiedzialna za około 90% wrzodów dwunastnicy i 70% wrzodów żołądka, częstość zakażenia rośnie z wiekiem),
- •NSLPZ ( Niesteroidowe Leki Przeciwzapalne, np. kwas acetylosalicylowy obecny w wielu popularnych preparatach dostępnych bez recepty).
Rzadkie przyczyny powodujące chorobę to:
-palenie papierosów (utrudniają gojenie się wrzodu),
-czynniki genetyczne (częściej u osób z grupą krwi O czyli u tzw. wydzielaczy),
-glikokortykosteroidy (wspólne stosowanie razem z NSLPZ zwiększają 15-krotnie ryzyko wystąpienia wrzodów w stosunku do samych NSLPZ),
-nadczynność przytarczyc,
-zespół Zollingera-Ellisona,
-przebywanie na Oddziale Intensywnej Terapii,
-leki (zawierające bisfosfoniany, chlorek potasu),
-zespół rakowiaka.
Istnienie wiele innych opisanych czynników ryzyka. Jednak ich wymienienie nie jest w tym artykule istotne. Najważniejsze jest, abyśmy pamiętali o tych najczęstszych przyczynach, co umożliwi nam zidentyfikowanie ich u siebie. Kiedy szybko je rozpoznamy i skojarzymy z charakterystycznymi objawami to powinniśmy jak najszybciej udać się do lekarza na szczegółowe rozpoznanie.
Jak objawia się choroba wrzodowa żołądka?
Głównym objawem choroby jest ból lub dyskomfort w nadbrzuszu występujący 1-2 godziny po posiłku (wrzód żołądka) lub na czczo i w nocy (wrzód dwunastnicy). Ból ten ustępuje po spożyciu pokarmu i po lekach hamujących wydzielanie soku żołądkowego (inhibitory pompy protonowej - w skrócie IPP) i ma charakter tępy, niekolkowy.
W przypadku wrzodów żołądka spowodowanych przez NSLPZ choroba wrzodowa może przebiegać bezobjawowo, ale często wikłana jest przez krwawienie z przewodu pokarmowego. Rzadko bólowi towarzyszą: wymioty, spadek apetytu, niesmak w ustach, puste odbijanie. Spożywanie produktów takich jak kawa czy herbata może wzmóc dolegliwości.
Objawy nasilają się w okresie jesiennym i wiosennym, mają charakter nawracający i przewlekły.
Ważne jest aby pamiętać, że na podstawie samych objawów klinicznych nie można postawić rozpoznania ostatecznego choroby - do tego potrzebna jest gastroskopia.
Jakie są powikłania choroby wrzodowej żołądka?
W diagnotyce powikłań bardzo dużą rolę odgrywa badanie lekarskie. Fot. "Flickr, Creative Commons,by TipsTimes"
Powikłania choroby wrzodowej są groźne dla życia i zdrowia, dlatego ważne jest, aby do nich nie dopuścić. Możliwe jest to dzięki szybkiej diagnostyce choroby i włączeniu skutecznego leczenia.
Do najczęstszych powikłań należą:
1)Krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego (25 %), objawiające się fusowatymi wymiotami i smolistymi stolcami w przypadku masywnych krwawień lub niedokrwistością z niedoborem żelaza w przypadku skąpego "podkrwawiania", występującego częściej u pacjentów przewlekle przyjmujących NSLPZ, czyli Niesteroidowe Leki Przeciwzapalne.
2)Perforacja czyli pęknięcie przewodu pokarmowego (2-7%) z objawami tzw. "ostrego brzucha" wymagająca pilnej interwencji chirurgicznej. Pomocne w diagnostyce jest zdjęcie RTG obrazujące poziomy powietrza pod kopułą przepony.
3)Zwężenie odźwiernika (2-4%)z wymiotami i następowym spadkiem masy. Objawom tym może towarzyszyć hipokaliemia (obniżony poziom potasu we krwi) i zasadowica.
4)Penetracja (przeniknięcie) wrzodu do trzustki może prowadzić do ostrego zapalenia trzustki.
Według najnowszych badań nie ma związku pomiędzy chorobą wrzodową, a rakiem żołądka.
Dodaj komentarz